એની બેસન્ટનો જીવન૫રિચય | Annie Besant in Gujarati

મુળ આયરીસ હોવા છતાં ભારતીય ભુમિને પોતાનું ઘર બનાવી આખી જીંદગી ભારતીય લોકોના અઘિકારો માટે લડયા એવા મહાન નારી રત્ન એની બેસન્ટના જીવન વિશે આજે આ૫ણે માહિતી મેળવીશુ. એની બેસન્ટ પ્રખ્યાત થિયોસોફિસ્ટ, સમાજ સુધારક, રાજકીય નેતા, મહિલા કાર્યકર્તા, લેખિકા અને પ્રવક્તા હતા. તેઓ ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસના પ્રથમ મહિલા પ્રમુખ બન્યા હતા.

એની બેસન્ટનો જીવન૫રિચય (Annie besant biography in gujarati)

પુરુ નામ :-	ડો. એની બેસન્ટ
ઉ૫ નામ :-	એની વુડ, આયરન લેડી
જન્મ તારીખ :-	૧ ઓકટોબર ૧૮૪૭
જન્મ સ્થળ :-	ફલેકમ, લંડન, ઇંગ્લેન્ડ
૫િતાનું નામ :-	વિલિયમ વુડ
માતાનું નામ :-	એમિલી મોરિસ
૫તિનું નામ :-	રેવેરેડ ફ્રેંક બેસન્ટ
વ્યવસાય :-	સમાજસેવિકા, લેખિકા અને સ્વાતંત્રય સેનાની
૫ક્ષ :-	ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોગ્રેસ
ઘર્મ :-	ઇસાઇ
આદોલન :-	ભારતીય સ્વતંત્રતા સંગ્રામ
મૃત્યુ :-	૨૦ સપ્ટેમ્બર ૧૯૩૩

એની બેસન્ટનો જન્મ 1 ઓક્ટોબર 1847ના રોજ લંડન, યુકેમાં એમિલી મોરિસ અને વિલિયમ વૂડને ત્યાં થયો હતો. તેમનો જન્મ 20 સપ્ટેમ્બર 1933ના રોજ મદ્રાસ (ભારત)માં થયો હતો. તે એક પ્રખ્યાત બ્રિટિશ સમાજ સુધારક, મહિલા અધિકારોના સમર્થક, થિયોસોફિસ્ટ, લેખક અને વક્તા તેમજ આઇરિશ અને ભારતીય સ્વતંત્રતાના સમર્થક હતા.

20 વર્ષની ઉંમરે, તેણીએ ફ્રેન્ક બેસન્ટ સાથે લગ્ન કર્યા પરંતુ ધાર્મિક મતભેદોને કારણે ટૂંક સમયમાં જ તેણી તેના પતિથી અલગ થઈ ગઈ. ત્યારબાદ તે નેશનલ સેક્યુલર સોસાયટી માટે પ્રખ્યાત લેખિકા અને વક્તા બની અને ચાર્લ્સ બ્રેડલોફના સંપર્કમાં આવી. તેમને 1877 માં પ્રખ્યાત જન્મ નિયંત્રણ પ્રચારક ચાર્લ્સ નોલ્ટન દ્વારા એક પ્રખ્યાત પુસ્તક પ્રકાશિત કરવા માટે પસંદ કરવામાં આવ્યા હતા. 1880 માં તેમના નજીકના મિત્ર ચાર્લ્સ બ્રેડલોફ નોર્થમ્પ્ટન માટે સંસદ સભ્ય તરીકે ચૂંટાયા. પછી તે ફેબિયન સોસાયટી તેમજ માર્ક્સવાદી સોશિયલ ડેમોક્રેટિક ફેડરેશન (SDF) ની મુખ્ય પ્રવક્તા બની. લંડન બોર્ડ સ્કૂલના હેમિલ્ટન ટાવર માટે તેમની પસંદગી કરવામાં આવી હતી.

તે 1890 માં હેલેના બ્લાવત્સ્કીને મળી અને થિયોસોફીમાં રસ પડ્યો. તે આ સોસાયટીના સભ્ય બન્યા અને થિયોસોફી પર સફળતાપૂર્વક પ્રવચન આપ્યું. થિયોસોફિકલ સોસાયટીના કામ દરમિયાન તે 1898માં ભારત આવી હતી. 1920માં તેમણે સેન્ટ્રલ હિન્દુ કોલેજની સ્થાપના કરવામાં મદદ કરી. થોડા વર્ષો પછી તે બ્રિટિશ સામ્રાજ્યના ઘણા ભાગોમાં વિવિધ લોજ સ્થાપવામાં સફળ થઈ. 1907માં, એની બેસન્ટ થિયોસોફિકલ સોસાયટીના પ્રમુખ બન્યા. તેણી ભારતીય રાજકારણમાં સામેલ થઈ અને ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસમાં જોડાઈ.

પ્રારંભિક જીવન

એની બેસન્ટનો જન્મ લંડનના એક મધ્યમવર્ગીય પરિવારમાં થયો હતો. તેણી માત્ર 5 વર્ષની હતી ત્યારે તેણીએ તેના પિતા ગુમાવ્યા. તેની માતા સ્વભાવે સખત કામ કરતી હતી તેના પરિવારને ટેકો આપવા માટે, તેની માતા હેરો સ્કૂલમાં છોકરાઓ માટે એક બોર્ડિંગ હાઉસ ચલાવતી હતી. તેની માતા તેની સંભાળ રાખવામાં અસમર્થ હતી, તેથી તેણે તેની સારી સંભાળ અને ઉછેર માટે તેની મિત્ર એલેન મેરિયોટ પાસે મોકલી. જ્યારે તે માત્ર 19 વર્ષની હતી ત્યારે તેણે 26 વર્ષીય પાદરી ફ્રેન્ક બેસન્ટ સાથે લગ્ન કર્યા હતા. તેણીએ થોડો સમય બ્રિકબેક સાહિત્યિક અને વૈજ્ઞાનિક સંસ્થામાં પણ અભ્યાસ કર્યો. તેણી હંમેશા તે કારણો માટે લડતી હતી જે તેણીને સાચી લાગે છે. તે બે બાળકોની માતા હતી અને હંમેશા તેમના સંપર્કમાં રહેતી હતી. બેસન્ટ એક બુદ્ધિશાળી જાહેર વક્તા હતા, અને ત્યાં તેની ખૂબ માંગ હતી.

તે સોસાયટીના નેતા ચાર્લ્સ બ્રેડલોગની નજીકની મિત્ર હતી અને તેઓએ સંખ્યાબંધ મુદ્દાઓ પર સાથે કામ કર્યું હતું, અને તે નોર્થમ્પટન માટે સંસદના સભ્ય તરીકે પણ ચૂંટાયા હતા. એની અને તેના મિત્ર બંનેએ ચાર્લ્સ નોલ્ટન (અમેરિકન જન્મ નિયંત્રણ પ્રચારક) પુસ્તક પ્રકાશિત કર્યું. દરમિયાનમાં, બેસન્ટે આઇરિશ હોમ રૂલ સાથે ગાઢ સંબંધો વિકસાવ્યા, તેણીને તેના અખબારના કોલમ લેખો દ્વારા મુશ્કેલ વર્ષોમાં મદદ કરી.

રાજકીય સક્રિયતા

એની બેસન્ટના મતે, મિત્રતા, પ્રેમ અને રાજકારણ ગાઢ રીતે જોડાયેલા છે. બેસન્ટ ફેબિયન સોસાયટીમાં જોડાયા અને ફેબિયન્સ માટે લખવાનું શરૂ કર્યું. તેણે 1888ની લંડન મેચગર્લ્સની હડતાળમાં સક્રિય ભાગ લીધો હતો. તેઓએ હડતાળના હેતુ માટે મહિલાઓની એક સમિતિ બનાવી, જેનો ઉદ્દેશ્ય વધુ સારા પગાર અને સુવિધાઓની માંગ કરવાનો હતો. 1884માં તેણે એક યુવા સમાજવાદી શિક્ષક એડવર્ડ સાથે ગાઢ સંબંધ બાંધ્યો. તે ટૂંક સમયમાં માર્ક્સવાદમાં સામેલ થઈ ગઈ અને લંડન સ્કૂલ બોર્ડની ચૂંટણીમાં ઉભી રહી. તેણી 1889ની લંડન ડોક સ્ટ્રાઈક સાથે પણ સંકળાયેલી હતી અને સંસ્થા દ્વારા આયોજિત ઘણી મહત્વપૂર્ણ મીટીંગો અને સરઘસોમાં ભાગ લીધો હતો.

થિયોસોફી:

એની બેસન્ટ ખૂબ જ સર્જનાત્મક લેખિકા અને પ્રભાવશાળી વક્તા હતા. તેમને 1889માં ધ સિક્રેટ ડોક્ટ્રિન (એચ.પી. બ્લાવત્સ્કીનું પુસ્તક) પર પલ મોલ ગેઝેટ માટે સમીક્ષા લખવા માટે આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું હતું. પેરિસમાં પુસ્તકના લેખકની મુલાકાત લીધા પછી તરત જ તે થિયોસોફી તરફ વળ્યો. તેણે 1890માં ફેબિયન સોસાયટી અને માર્ક્સવાદ સાથેના સંબંધો તોડી નાખ્યા. 1891 માં પુસ્તકના લેખક, બ્લેવાત્સ્કીના મૃત્યુ પછી, તે થિયોસોફીના એકમાત્ર નેતા હતા અને શિકાગોના વિશ્વ મેળામાં તેને પ્રતીકાત્મક સ્વરૂપ આપ્યું હતું.

તે થિયોસોફિકલ સોસાયટીના સભ્ય તરીકે ભારત આવી અને ભારતીય સ્વતંત્રતા સંગ્રામમાં ભાગ લીધો. ચેન્નાઈમાં થિયોસોફિકલ સોસાયટી પાસે બેસંત નગરનું નામ તેમના સન્માનમાં રાખવામાં આવ્યું છે.

સિડનીમાં એની બેસન્ટ:

1916માં તેમણે લોકમાન્ય બાલ ગંગાધર તિલક સાથે મળીને હોમ રૂલ ચળવળ શરૂ કરી. એની બેસન્ટ ડિસેમ્બરમાં એક વર્ષ માટે ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસના પ્રમુખ પણ બન્યા હતા. તેમણે ભારતીય સ્વતંત્રતા ચળવળમાં સખત લડત આપી અને ભારતની સ્વતંત્રતાની માંગ કરતા ઘણા પત્રો અને લેખો લખ્યા.

પછીના વર્ષો:

1933 માં તેમનું અવસાન થયું અને તેમની પુત્રી મેબેલે તેમનું શરીર લીધું. તેમના મૃત્યુ પછી, તેમના સાથીદારો (જીદ્દુ કૃષ્ણમૂર્તિ, ગિડો ફર્નાન્ડો, એલ્ડોસ હક્સલી અને રોઝાલિન્ડ રાજગોપાલ) એ તેમના સન્માનમાં બેસન્ટ હિલ સ્કૂલનું નિર્માણ કર્યું.

FAQ (પ્રશ્નોતરી):-

Q1 :એની બેસન્ટ ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોગ્રેસના અઘ્યક્ષ કયારે બન્યા ?

Ans : એની બેસન્ટ ઇ.સ.1917 માં  ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસના પ્રથમ મહિલા અધ્યક્ષ બન્યા હતા.

Q2 : એની બેસન્ટ મુળ કયા દેશના હતા ?

Ans : ઇંગ્લેન્ડ

આ ૫ણ વાંચો:-

1. ભગતસિંહ નું જીવન ચરિત્ર
2. બિપિન ચંદ્ર પાલ
3. લોકમાન્ય ટિળક નું જીવચરિત્ર
4. ક્રાંતિકારી સુખદેવ થા૫રનો જીવન૫રિચય
5. ચંદ્રશેખર આઝાદ નું જીવનચરિત્ર
   

હું આશા રાખું છું કે તમને અમારો એની બેસન્ટનો જીવન૫રિચય વિશેનો લેખ ખૂબ જ ગમ્યો હશે. અમે આવા મહાન વ્યક્તિઓનાં જીવન વિશે રોચક માહિતી એમનાં જીવનચરિત્રો દ્વારા અમારા બ્લોગ પર પ્રકાશિત કરતાં રહીશું. જો તમને ખરેખર કંઈક નવું જાણવા મળ્યું હોય અને આ લેખ ઉપયોગી બન્યો હોય તો તમારા મિત્રો સાથે share કરવાનું ભૂલશો નહીં. તમારી એક like, comment અને share અમને વધુ લખવાની અને તમને અવનવી માહિતી પૂરી પાડવા માટે પ્રેરકબળ આપે છે.તમે અમને ફેસબુક, ટેલીગ્રામ, ઇન્સ્ટાગ્રામ, યુટ્યૂબ અને ટ્વિટર પર ફોલો કરી શકો છો.